Hamulce rowerowe

Hamulce rowerowe. Najważniejsze, jeśli chodzi o bezpieczeństwo

Hamulce do roweru to jeden z najważniejszych elementów w rowerze. Nie tylko zapewniają bezpieczną jazdę, ale także komfortową, ponieważ mają ogromny wpływ na odczucia i prawidłowy dobór prędkość. Mimo że odpowiadają za spowolnienie, to właściwe hamulce rowerowe pozwalają też jechać… szybciej. Skuteczne dozowanie hamowań oraz pewność, że moment naciśnięcia klamek można maksymalnie opóźnić, pozwala osiągać najlepsze czasy przejazdu.

Za najskuteczniejsze uchodzą obecnie hamulce tarczowe, które coraz śmielej wypierają z rynku hamulce szczękowe. Najczęściej na rynku obecne są hamulce rowerowe Shimano, hamulce rowerowe Sram oraz hamulce marki Magura. To uznani producenci, którzy gwarantują odpowiednio zaprojektowany i sprawdzony sprzęt.

Tarczowe hamulce do rowerów

Tarcze hamulcowe dostępne są w różnych rozmiarach. Rowery MTB najczęściej są wyposażone w tarcze o średnicy 160 i 180 mm. Większa tarcza montowana jest z przodu. W rowerach enduro pojawiają się też tarcze o rozmiarze 203 mm.

Nie wszystkie hamulce tarczowe są równie efektywne. Przede wszystkim można wyróżnić dwa typy: mechaniczne oraz hydrauliczne. 

Hamulce tarczowe mechaniczne działają z wykorzystaniem stalowej linki. Zapewnia to większą siłę hamowania niż w hamulcach szczękowych - szczególnie w trudnych warunkach pogodowych. Takie rozwiązanie bardzo dobrze sprawdza się w rowerach trekkingowych. Jest także często spotykane w tańszych rowerach górskich mtb.

Mechaniczne rozwiązanie gorzej sprawdza się jednak w przypadku dynamicznej jazdy, gdy pojawia się konieczność delikatnego lub nagłego przyhamowania. Dozowanie siły hamowania w hamulcach tarczowych mechanicznych jest zdecydowanie trudniejsze niż w bardziej zaawansowanych hamulcach hydraulicznych.

Działają one z wykorzystaniem płynu hamulcowego, który po naciśnięciu klamek wprawia w ruch cały mechanizm. Świetnie sprawdzają się podczas jazdy w terenie górskim, na trudnych technicznie trasach. Rowery mtb full najwyższej jakości wyposażone są jedynie w hamulce tarczowe hydrauliczne - nie ma obecnie lepszego rozwiązania. 

Wady i zalety hamulców tarczowych

Hamulce tarczowe do roweru są też coraz bardziej popularne w rowerach szosowych - w tym segmencie kolarstwa pojawiły się przed kilkoma laty. Nadal budzą kontrowersje, ale dziś każdy producent ma w swojej ofercie rowery szosowe z hamulcami tarczowymi. Ich największą przewagą nad hamulcami szczękowymi jest skuteczność działania w trudnych warunkach pogodowych. Jeśli zacznie padać deszcz i na asfalcie zrobi się ślisko to hamulce tarczowe, zapewnią zdecydowanie lepszą jakość pracy. Podobnie jest w górzystym terenie na zjazdach.

Jakie wady mają hamulce tarczowe? Na pewno są to droższe i trudniejsze w obsłudze hamulce rowerowe niż hamulce szczękowe. O ile te drugie wiele osób potrafi wyregulować sam, tak wymiana klocków hamulcowych lub płynu hamulcowego oraz regulacja zacisku jest już bardziej skomplikowana i często wymaga wizyty w serwisie rowerowym. Zwłaszcza, jeśli przy zdejmowaniu koła dojdzie do zapowietrzenia układu. Wówczas niezbędna może się okazać wizyta u specjalisty, który wie, jak serwisować hamulce tarczowe do roweru.

Hamulce szczękowe

Hamulce do rowerów szczękowe w ostatnich latach nieco straciły na znaczeniu. W rowerach górskich oraz crossowych występują już niezwykle rzadko. Często można je za to spotkać w rowerach szosowych i miejskich. 

Istnieje kilka typów hamulców szczękowych - między innymi dual pivot, v-brake czy cantilever. Różnią się budową i sposobem działania, choć główne zasady są takie same. Są zbudowane z dwóch ramion, na których znajdują się okładziny. Po naciśnięciu klamki okładziny zaciskają się na obręczy, a koła wytracają prędkość. W porównaniu z hamulcami tarczowymi nie są to tak skuteczne hamulce do rowerów, ale bardzo proste w budowie.

Zaletą hamulców szczękowych jest niska masa i łatwa obsługa. Wymiana koła odbywa się błyskawicznie, a ewentualne regulacje też nie są skomplikowane i nie wymagają specjalistycznych narzędzi, dzięki czemu takie hamulce rowerowe można poprawiać nawet na trasie.

Hamulce rowerowe szczękowe a karbonowe obręcze

W wyniku tarcia klocka o obręcz powstaje ciepło. Aluminium dobrze rozprowadza je po całej obręczy, a następnie rozprasza w powietrzu. Temperatura topnienia tego materiału jest zdecydowanie wyższa od tej, do której rozgrzewają się klocki hamulcowe. 

W przypadku karbonu jest inaczej, gdyż składa się on z włókna węglowego i żywicy epoksydowej, które słabo przewodzą ciepło. Koła karbonowe są więc bardziej wrażliwe na nagrzanie, a na powierzchni hamującej - po nadmiernym rozgrzaniu lub przez niewłaściwy rodzaj albo ustawienie klocków - w skrajnych przypadkach mogą pojawiać się bąble. Dlatego wiele osób myślących o rowerze szosowym z kołami karbonowymi wybiera modele wyposażone w tarczowe hamulce do roweru.

Czyszczenie i konserwacja. Jak dbać o hamulce rowerowe?

Aby hamulce tarczowe oraz szczękowe dobrze działały, należy o nie dbać. Podstawą jest regularne czyszczenie - dzięki temu można doraźnie poprawić jakość hamowania albo wyeliminować piszczenie.
 

Do czyszczenia hamulców tarczowych można wykorzystywać odtłuszczacze rowerowe, którymi przeciera się tarcze i klocki. Przydatny jest również papier ścierny o gramaturze 120 g, aby doczyścić klocki. Warto też co jakiś czas sprawdzić dokręcenie tarczy hamulcowej oraz zużycie klocków.

W hamulcach szczękowych oprócz kontroli stanu okładzin należy też przecierać powierzchnię do hamowania na obręczy - to na niej zbiera się najwięcej brudu, a hamulce rowerowe robią się wówczas mniej skuteczne

Na koniec wskazówka - tarcze i powierzchnię do hamowania lepiej myć jako ostatnie. Inaczej mogą one ponownie zabrudzić się podczas czyszczenia opony lub ramy. Tylko zadbane hamulce rowerowe zapewnią ci bezpieczeństwo!